موفقیّت در تحصیل
یکی از آثار و نتایج پالایش و تهذیب روح، دوری و كنار گذاشتن گناهان است. اجتناب از گناهان و پلیدی ها از شرایط مهمّ موفقیّت در تحصیل علوم دینی و حوزوی است. انسانی که مرتکب معصیت می شود، قلبش به تدریج تاریك گشته و دیگر قابلیّت تابیدن نور علم را ندارد.
شهید ثانی می نویسد: «علی بن خشرم گوید: از سوء حافظه خویش نزد «وکیع» گله و درد دل می کردم، وکیع به من گفت: «برای تقویت حافظه خود از سبک کردن بار گناه و معصیت مدد گیرد.» یکی از شعراء همین گفتار را در دو بیت زیر به رشته نظم درآورده است:
شَکَوتُ اِلی وَکیعٍ سوءَ حِفظی فَاَرشَدَنی اِلی تَرکِ المَعاصی وَ قالَ اعلَم بِاَنَّ العِلمَ فضلٌ وَ فَضلُ اللهِ لا یُؤتاهُ عاصی
ـ نزد وکیع از سوء حافظه خویش گله و شکایت می کردم. اوامر به ترک گناهان [به منظور تقویت حافظه] ارشاد و راهنمایی کرد و گفت باید بدانی که علم رشحه ای از تفضّل پروردگار است و فضل الهی در اختیار گناهکار قرار نمی گیرد.»
لذا باید توجه داشت که گناهی به ظاهر کوچک ممکن است انسان را به گرداب بدبختی بکشاند و برای همیشه از تحصیل علم و حوزه ها دور نگهدارد و به اسلام و روحانیّت بدبین کند.
بسیاری از کسانی که وارد حوزه های علمیّه شده و بعد از این محیط مقدّس طرد شده و راه دیگری را پیش گرفته اند در اثر این بوده که صلاحیّت ماندن در این مکان و لباس مقدّس را نداشته اند و دست قدرت خداوندی و حضرت ولیّ عصر(عجل الله تعالی فرجه الشّریف)، اسباب بیرون آمدن این گونه افراد را از لباس و حوزه روحانیت فراهم آورده است. البته این سخن بدان معنا نیست که هر که در این لباس مقدس است، صالح و مهذّب و مورد رضایت امام عصر(عجل الله فرجه) است.
نکته دیگری که باید به آن توجّه داشت این است که، شیطان هر کسی را از راهی به گمراهی می کشاند. شخص طلبه و را از طریق حسد، جاه طلبی، مقام پرستی، غیبت، تهمت، شایعه پراکنی و شوخیهای بی جا و بی مورد و امثال آن گمراه می کند.
حضرت صادق(علیه السلام) می فرماید:
«وَجَدتُ عِلمَ الناس کُلَّه فی اَربَع: اَوَّلُها اَن تَعرِف رَبّک، و الثّانی اَن تَعرِفَ ما صَنَعَ بِک، و الثالث ان تَعرِفَ ما اَرادَ منک، و الرّابِع اَن تَعرِفَ ما یُخرِجُکَ مِن دینِک.» (اصول کافی ج 1/50، حدیث شماره 11.)
تمام علوم مردم را در چهار چیز یافتم:
1ـ این که پروردگارت را بشناسی
2ـ بشناسی خداوند در وجود تو چه کرده است
3ـ آنچه را که خداوند متعال از تو می خواهد بفهمی
4ـ نسبت به اموری که تو را بی دین می کند شناخت و آگاهی داشته باشی.
اکنون به فرازهایی از سخنان گهربار و ارزشمند حضرت امام خمینی(دام ظلّه)، در این زمینه نگاهی می افکنیم:
«... ولی بعضی از شما همه چیز را پایمال می کنید، از بزرگان اسلام غیبت می نمایید، اگر دیگران نسبت به عطّار و بقال سر کوچه غیبت می کنند، اینان به علمای اسلام نسبتهای ناروا داده، اهانت و جسارت می نمایند.»
«چرا این قدر با خاطر آسوده به غیبت و بدگویی نسبت به برادران مسلمان خود می پردازید و یا استماع می کنید، هیچ می دانید این زبانی که برای غیبت دراز می شود در قیامت زیر پای دیگران کوبیده می گردد، آیا خبر دارید؟ «الغیبة ادامُ کِلابِ النّارِ؛» [غیبت غذای سگان جهنم است].
« عزم بر ترک گناه برای کسانی که پنجاه سال یا هفتاد سال غیبت و دروغ مرتکب شده، ریش خود را در معصیت سفید کرده اند حاصل نمی شود چنین کسانی تا پایان عمر مبتلایند. »
منابع:
كتاب سیمای فرزانگان
منیة المرید ترجمه فارسی
تهیه و فرآوری : علی فریادرس ، گروه حوزه علمیه تبیان
